Zadaniem Beratungszentrum für Migranten und Migrantinnen (Centrum Porad dla Migrantów i Migrantek)

jest pomoc osobom, które opuściły swój kraj i przeniosły się do Austrii. Centrum jest podzielone

na 6 oddziałów, każdy ma inną specjalizację.

Rozmawiamy z Aleksandrą Panek, polskojęzyczną konsultantką ds. edukacji i uznawania kwalifikacji

zawodowych oraz koordynatorką austriackich punktów porad dla osób z zagranicznymi

kwalifikacjami (AST-Anlaufstellen).

Jest Pani absolwentką pedagogiki socjalnej, autorką fachowych opracowań dotyczących

walidacji i uznawania dyplomów.
– Studiowałam pedagogikę socjalną najpierw w Warszawie, a potem na Uniwersytecie Wiedeńskim.

Od wielu lat związana jestem z Centrum Porad dla Migrantów i Migrantek w Wiedniu. Obecnie pracuję

koordynatorka austriackich puktów porad dla osób z zagranicznymi kwalifikacjami (AST), zajmujemy się

poradami co do uznania tych kwalifikacji i zatrudnienia odpowiadającego kwalifikacjom na austriackim rynku pracy.

Kwestie walidacji, ogólnie potwierdzania zagranicznych kwalifikacji zawodowych i uznawania dyplomów, są

w Austrii naprawdę skomplikowane, jest ponad 100 instytucji zajmujących się tą problematyką, stąd moje publikacje

omawiające szczegółowo tę kwestię. Nasze publikacje można znaleźć na stronie

https://anlaufstelle-anerkennung.at/sites/view/downloads , ale z konkretnymi pytaniami

prosimy o zgłaszanie się po indywidualną poradę.

Czym zajmują się punkty porad dla osób z zagranicznymi kwalifikacjami (AST)?
– Indywidualnymi poradami dotyczącymi uznawania kwalifikacji zawodowych i dyplomów. Jako AST-koordynacja

zawiadujemy pracą kilku innych punktów porad AST na terenie całej Austrii. Zadaniem AST jest ocenienie, na ile

możliwe jest w Austrii uznanie zdobytego za granicą wykształcenia, od poziomu szkoły zawodowej aż do doktoratu.

Wyjaśniamy, czy formalne uznanie jest konieczne i czy jest w ogóle możliwe. Niektóre rodzaje kwalifikacji nie wymagają

w Austrii formalneego uznania, są zatwierdzane automatycznie, w innych przypadkach konieczne są kursy uzupełniające

i inne dodatkowe kroki. Nasza oferta jst bezpłatna, wielojęzyczna, możliwa w wielu miejscach w Austrii i skierowana

do osób już w Austrii mieszkających.
Chciałam zaznaczyć, że jeśli nawet nie ma obowiązku uznania danych kwalifikacji czy dyplomu, to warto to formalnie

zrobić, gdyż w dalszej pracy zawodowej może to mieć znaczenie, np. przy decyzji co do wysokości wynagrodzenia, bo jak

wiadomo, w każdym zawodzie są tzw. widełki płacowe. Na przykład mechanik samochodowy, który może iść do pracy bez

żadnej weryfikacji dyplomu, może być przez pracodawcę potraktowany jako osoba niewykwalifikowana, co wiąże się

z niższymi zarobkami. Gdy jego wykształcenie zostało nostryfikowane, pracodawca jest zobowiązany przyznać

mu pensję taką, jak dla osoby wykwalifikowanej.

Jaka jest sytuacja osób z krajów UE?
– Większość dyplomów czy kwalifikacji zawodowych jest automatycznie uznawana, ale tak jak wspomniałam wyżej,

warto zadbać o ich formalne potwierdzenie ze względu na wymierne korzyści dla pracownika. Wnioski takie należy złożyć

do odpowiednich urzędów. I my właśnie sprawdzamy, czy wiąże się to z jakimiś dodatkowymi warunkami,

egzaminami itp. Jednym słowem: czy warto podjąć się takiego trudu, czy też nie.

Jak wygląda taka procedura w praktyce? Weźmy jako przykład kogoś z wykształceniem zawodowym.

Na jaką pomoc może liczyć?
– Dysponujemy budżetem przeznaczonym na tłumaczenia wszelkich dokumentów związanych z edukacją: to będzie więc

pierwszy rodzaj pomocy. Wyjaśniamy tej osobie, jaki rodzaj nostryfikacji mogłaby zrobić i czy jej się to opłaca. Na przykład

jeśli kwalifikacja została zdobyta dawno temu, nie ma sensu podejmowania takich kroków, gdyż nie zostanie ona uznana albo

kwalifikacje nie są na tyle aktualne, żeby znaleźć pracę.
Należy też pamiętać o zawodach reglamentowanych i niereglamentowanych. Zawód pielęgniarki należy do tych pierwszych,

co oznacza, że jej kwalifikacje muszą zawsze być nostryfikowane, w przeciwieństwie np. do kwalifikacji elektryka.
Jeśli ktoś podejmuje decyzję o nostryfikacji dyplomu, to wspieramy go aktywnie: pomagamy w wypełnianiu wniosku i wszelkich

formularzy. Dla osób spoza UE niezbędne jest też odbycie kursów uzupełniających. Pomagamy też przy załatwieniu wsparcia

finansowego w przypadku dodatkowych kursów dokształcających oraz kursów językowych. Ta oferta w Wiedniu,

w przeciwieństwie do innych krajów związkowych, jest bardzo bogata.

Wróćmy do przykładu pielęgniarki z zagranicznym dyplomem. Zgłasza się do was, i co dalej?
– Jest to zawód reglamentowany, więc przy nostryfikacji dyplomu niezbędne jest odbycie kursów uzupełniających, kursów

językowych z zakresu języka fachowego. Jak wspomniałam, w czasie robienia kursów takie osoby mogą liczyć na wsparcie

finansowe ze strony AMS ale też WAFF. W tym zakresie od lat współpracujemy z tym urzędem.

Jeśli chodzi o naszych rodaków, jakie zawody najczęściej wykonują ci, którzy się do Was zgłaszają?
– Dominują zawody techniczne i medyczne. Nasze statystyki pokazują też, że spora jest grupa osób z wyższym wykształceniem.

W jakim zawodzie obecnie najłatwiej można znaleźć pracę?
– Cały czas są to zawody medyczne i branża informatyczna. Czasami zdarzają się niespodzianki. W 2020 roku bardzo

poszukiwane były fryzjerki i fryzjerzy.
Pod koniec każdego roku ministerstwo ds. pracy publikuje listę najbardziej poszukiwanych zawodów – zawodów aktualnie

deficytowych, warto się z nią zapoznać, jeśli ktoś chce ocenić swoje szanse zawodowe w Austrii. W 2021 istnieje zapotrzebowanie

na zawody pielęgniarskie, lekarzy, ale też wiele zawodów technicznych.

Czy osoba, która przez długi czas, np. 20 lat, pracowała w jakimś zawodzie, jednak formalnie nie posiada

kwalifikacji, może wnosić o ich uznanie?
– Oczywiście. Jest możliwe przystąpienie do egzaminu na podstawie zdobytej praktyki zawodowej. Taki dyplom może mieć

duże znaczenie dla wysokości pobieranej potem emerytury – więc warto się zastanowić i przede wszystkim zgłębić te sprawy.

Jakich błędów przy poszukiwaniu pracy należy unikać?
– Przede wszystkim wiele osób nie korzysta z bardzo dużej, a do tego darmowej pomocy doradczej, jaką oferuje Austria.

Warto zgłosić się do nas i przyjrzeć uważnie swojej sytuacji zawodowej, pozwolić sobie pomóc w jej ocenie i w ewentualnym

doborze czy to kursów, czy w podjęciu nostryfikacji dyplomu, czy uznania kwalifikacji zawodowych. Często jest też tak,

że wiele osób nie potrafi znaleźć pracy, bo jej po prostu źle szuka. Naszym zadaniem jest właśnie pomoc w unikaniu tego typu błędów.

Jak wygląda poradnictwo w okresie pandemii?
– Nadal istnieje możliwość umawiania się na osobisty termin, który należy wcześniej ustalić telefonicznie. Trzeba tylko ściśle

przestrzegać wszystkich obowiązujących zasad sanitarnych.
Porada przez telefon, wideoporada czy drogą mailową jest także obecnie możliwa.

A jeśli ktoś będzie chciał zgłosić się do Pani z zapytaniem o swoje szanse zawodowe?
– Bardzo proszę o kontakt e-mail: a.panek@migrant.at  Postaram się skierować taką osobę w odpowiednie miejsce. Tak jak

wspomniałam, filie AST znajdują się na terenie całej Austrii, także w St. Pölten, Linzu, Grazu, Salzburgu, Innsbrucku i w Klagenfurcie.
Bezpośredni kontakt z punktami porad AST jest oczywiście możliwy. Dodatkowo oferujemy też porady w innych miastach.
Zapraszamy wszystkie osoby, które szukają pomysłów na to, co zrobić dalej ze swoim wykształceniem w Austrii.

Każda porada może otworzyć nowe perspektywy.

Zródło:http://polonika.at/index.php/miesiecznik/spoleczenstwo/3250-szanse-zawodowe-dla-migrantek-i-migrantow-w-austrii