W Białkowie, niewielkiej wsi koło Wrocławia, powstanie obserwatorium astronomiczne badające Słońce
na falach radiowych.
To wyjątkowe przedsięwzięcie. Obserwatorium może stać się głównym ośrodkiem
monitorującym aktywność naszej gwiazdy na falach radiowych dla całej Unii Europejskiej.
Prof. Paweł Rudawy z Instytutu Astronomicznego Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego
przypomniał, że Białków związany jest z obserwacjami astronomicznymi od ponad 140 lat.
– Przez niemal całą tę epokę odbywały się tu wyłącznie obserwacje w dziedzinie optycznej. Niedawno, na
podstawie
bardzo precyzyjnych badań, przekonaliśmy się, że jest to okolica, gdzie poziom zakłóceń
elektromagnetycznych, czyli szumów, które przeszkadzają w ewentualnych obserwacjach jest niezwykle niski.
Po prostu nie ma tam w pobliżu linii kolejowych, wiatraków produkujących energię, dużych zakładów
przemysłowych. Fale, które docierają do Białkowa z Kosmosu, są w bardzo małym stopniu zanieczyszczone
przez wpływy cywilizacyjne – wskazał ekspert.
Obserwacje będą na najwyższym, światowym poziomie
Gość
radiowej Jedynki wyjaśnił, że Słońce “mówi do nas” poprzez całe widmo elektromagnetyczne. –
Poczynając od rentgena, przez ultrafiolet, światło widzialne oraz fale radiowe, które niosą przebogate informacje
o procesach fizycznych zachodzących na Słońcu. Dzięki temu, że te fale są stosunkowo łatwe
w obserwacji, są
niezwykle potężnym narzędziem
pozwalającym badać i monitorować, jak działa Słońce, przewidywać jego
przyszłość – podkreślił ekspert.
Do takich obserwacji potrzebne są specjalne teleskopy, nie teleskopy optyczne ale radioteleskopy. – Zasada ich
działania jest taka sama. Musimy mieć zwierciadło, które zbiera jak najwięcej energii docierającej do nas
z
badanego obiektu, oraz urządzenie, które te promienie zmierzy
i umożliwi potem analizę tych obserwacji.
Radioteleskopy, ponieważ obserwują sygnały znacznie słabsze pod względem mocy niż światło widzialne, są
ogromne – dodał prof. Rudawy.
Jaką
średnicę będzie miała czasza, talerz teleskopu w Białkowie? – Ponieważ Słońce, w skali kosmicznej, jest
bardzo blisko Ziemi, jest też bardzo silnym źródłem promieniowania, stąd antena będzie niewielka,
pięciometrowa. Nasz
teleskop
będzie bardzo malutkim, ale za to supernowoczesnym instrumentem
wyposażonym w znakomite odbiorniki. Nasze obserwacje będą na najwyższym, światowym poziomie –
zaznaczył ekspert.
– Marzy mi się zbudowanie ogólnoświatowej sieci radioteleskopów, aby 24 godziny na dobę można było Słońce
monitorować
identycznymi instrumentami i zapewniać krajom Unii Europejskiej stały dostęp do niezwykle
istotnych
danych, które obecnie decydują o powodzeniu wielu przedsięwzięć
w zakresie obronności, o
przesyłaniu informacji o pewnych aspektach energetyki na skalę kontynentalną. Zakres tematyki, dziedzin,
technologii, nauki zależnych
od aktywności Słońca jest przeogromny. Stąd tak wielkie nakłady, kierowane
przez UE, na badanie pogody kosmicznej – powiedział naukowiec.
źródło: PAP,pr24.pl
