Wprowadzony przez rząd Węgier limit cen paliw jest tylko tymczasowy, a jego skutki będą
korzystne zarówno dla społeczeństwa, jak i gospodarki, choć stanowią obciążenie dla
sprzedawców paliw – ocenił w wypowiedzi ekspert ośrodka Szazadveg Oliver Hortay.
Premier Viktor Orban nie wykluczył, że limit, wprowadzony na trzy miesiące, do połowy lutego, zostanie
w razie potrzeby przedłużony. Zgodnie z dekretem rządu cena benzyny 95-oktanowej oraz zwykłego oleju
opałowego nie może obecnie przekraczać 480 forintów (6,05 zł) za litr. Limit nie dotyczy paliw klasy premium.
„Oczekuje się, że posunięcia te będą korzystne zarówno pod względem społecznym, jak i politycznym, bo dzięki
nim z jednej strony spadają wydatki gospodarstw domowych, a z drugiej obniżają się koszty produkcji dla
przedsiębiorstw, a więc spada presja inflacyjna” – zaznaczył Hortay, który kieruje w Szazadveg oddziałem
ds. energetyki i zmian klimatycznych.
Ekspert przyznał jednak, że limit cen paliw jest niekorzystny dla ich sprzedawców, którzy muszą zrezygnować
z części wcześniejszych zysków.
„To, jak wysoką stratę spowoduje to dla firm dystrybucyjnych, zależy przede wszystkim od cen surowców
w przyszłym miesiącu. Wydaje się, że w przyszłości ceny te nie będą znacząco przekraczać obecnego poziomu
i firmy dystrybucyjne będą w stanie wytrzymać te trzy miesiące” – powiedział.
Według niego duży wzrost cen surowców może jednak oznaczać poważne ryzyko dla małych operatorów stacji
benzynowych. „Gdyby do niego doszło, rząd może zdecydować się na interwencję, by im pomóc. Na razie więc
nie należy liczyć na duży spadek ich przychodów” – oznajmił.
Odnosząc się do spadku kursu akcji węgierskiej firmy naftowej MOL o ponad 11 proc. od chwili ogłoszenia decyzji
o wprowadzeniu limitu (czyli 10 listopada) do 19 listopada, Hortay zaznaczył, że według obecnych informacji
krok ten zmniejszy przychody spółki zapewne o 1-2 proc., co „nie spowoduje fundamentalnych problemów dla
firmy”. I zapewnił: „Spadek cen akcji MOL dotyka bezpośrednio inwestorów, ale jego wpływ na całość gospodarki
węgierskiej jest marginalny, a dodatku prawdopodobnie przejściowy” – powiedział.
Zastrzegł, że długoterminowe utrzymanie limitu cen benzyny nie jest celem rządu. „O tym, czy po upływie trzech
miesięcy będzie potrzebne jego przedłużenie i w jak szybkim tempie będzie warto wracać do wcześniejszej,
rynkowej struktury (cen) po okresie ingerencji, przesądzi kształtowanie się cen surowców w przyszłości” – dodał.
Ceny benzyny i oleju opałowego wynosiły na Węgrzech przeciętnie na początku roku odpowiednio 366 i 391 forintów.
Przed wprowadzeniem limitu obie ceny przekraczały już 500 forintów.
Węgierskie Stowarzyszenie Naftowe (MASZ), reprezentujące większość węgierskich małych sprzedawców paliw,
wyraziło niezadowolenie z limitu cen paliw, ostrzegając, że może on mieć wpływ na realizację planowanych inwestycji.
Sekretarz generalny MASZ Otto Grad ostrzegł też, że wyraźnie niższa cena benzyny na Węgrzech może wywołać
zjawisko „turystyki paliwowej” i spowodować, że kierowcy ciężarówek będą przed przekroczeniem granicy z Serbią
czy Austrią tankować na Węgrzech do pełna.
Z Budapesztu Małgorzata Wyrzykowska
PAP/ as/
